Stotteren en broddelen zijn stoornissen in de spreekvloeiendheid. Ze kunnen zowel apart als samen voorkomen. Eigenlijk spreekt niemand honderd procent vloeiend. Belangrijk is dat de normale onvloeiendheden, die iedereen wel eens maakt, van stotteren en broddelen worden onderscheiden.
Broddelen is, naast stotteren, de minder gekende stoornis in de spreekvloeiendheid.
Broddelen wordt vaak verward met stotteren daar er bij beide stoornissen herhalingen van klanken of woorden kunnen optreden. Toch verschillen ze van elkaar. Bij iemand die broddelt is niet de aansturing van de spreekspieren verstoord, zoals bij stotteren, maar komen er veel normale onvloeiendheden en taalfouten voor wegens een te hoog spreektempo. Dit kan leiden tot onverstaanbaarheid. Broddelen is dus eerder een op ‘taal’ gebaseerde vloeiendheidsstoornis.
Je herkent broddelen aan de onduidelijke en moeilijk verstaanbare spraak. Iemand die broddelt spreekt zo snel dat hij of zij niet meer in staat is om zijn spreektempo aan te passen aan de taalcomplexiteit van het moment. Hun abnormaal hoog spreektempo lokt met andere woorden taalfouten uit. Afhankelijk van de mate waarin taalprocessen geautomatiseerd zijn, kunnen twee types worden onderscheiden.
Hun hoge en/of onregelmatige spreektempo kan resulteren in:
1) Syntactisch broddelen
Er is onvoldoende taalplanning waardoor een hoog aantal normale onvloeiendheden optreden zoals woordherhalingen (‘maar, maar gisteren heb ik…’), extra stille of opgevulde pauzes (‘euh, maar’) en zinsdeelrevisies (‘Ik ga, ik ging naar huis.’).
Door deze onvloeiendheden geeft de spreker zichzelf meer tijd om zijn taal te plannen.
​
2) Fonologisch broddelen
Er zijn fouten in de woordstructuren wat zich uit in onverstaanbaarheid. Ze gaan klanken (heps i.p.v. hesp) of lettergrepen (te-le-sie-vi) verwisselen. Ook coalescentie (samenvoegen van klanken of lettergrepen), telescopie (weglaten van lettergrepen) en binnensmonds articuleren zijn kenmerkend.
Deze fouten worden door de hoge spreeksnelheid niet tijdig opgemerkt en bijgevolg ook niet hersteld.
Doordat iemand die broddelt al zijn aandacht besteedt aan het adequaat formuleren van woorden en zinnen, blijft er onvoldoende aandacht over om het spreektempo correct te kunnen controleren. Deze zwakke taalmonitoring resulteert in een slecht symptoombewustzijn. Hierdoor begrijpt iemand die broddelt niet waarom de luisteraar hem niet verstaat. Wanneer de persoon die broddelt bijgevolg niet zijn best doet om zijn spraak aan te passen, wordt hij of zij vaak ten onrechte als lui beschouwd. Dit kan op lange termijn leiden tot frustratie en onzekerheid.
Naast het spreken kunnen personen die broddelen ook moeilijkheden ervaren met schrijven (handschrift) en lezen. De diagnose kan pas worden gesteld rond de leeftijd van tien jaar, wanneer de spraak en taal volledig zijn ontwikkeld.
​
​
​
​